Than đá là một loại nhiên liệu hóa thạch được hình thành ở các hệ sinh thái đầm lầy nơi xác thực vật được nước và bùn lưu giữ không bị ôxi hóa và phân hủy bởi sinh vật (biodegradation) và cả ở những cánh rừng bị cháy được vùi lấp. Thành phần chính của than đá là cacbon, ngoài ra còn có các nguyên tố khác như lưu huỳnh. Than đá, là sản phẩm của quá trình biến chất, là các lớp đá có màu đen hoặc đen nâu có thể đốt cháy được. Than đá là nguồn nhiên liệu sản xuất điện năng lớn nhất thế giới, cũng như là nguồn thải khí carbon dioxide lớn nhất, được xem là nguyên nhân hàng đầu gây nên hiện tượng nóng lên toàn cầu. Than đá được khai thác từ các mỏ than lộ thiên hoặc dưới lòng đất (hầm lò).

Ứng dụng của than đá

Than đá sử dụng nhiều trong sản xuất và đời sống. Trước đây, than dùng làm nhiên liệu cho máy hơi nước, đầu máy xe lửa. Sau đó, than làm nhiên liệu cho nhà máy nhiệt điện, ngành luyện kim. Gần đây than còn dùng cho ngành hóa học tạo ra các sản phẩm như dược phẩm, chất dẻo, sợi nhân tạo. Than chì dùng làm điện cực. Ngoài ra than còn được dùng nhiều trong việc sưởi ấm từ xa xưa nhưng khi cháy chúng tỏa ra rất nhiều khí CO có thể gây ngộ độc nên cần sử dụng trong các lò sưởi chuyên dụng có ống khói dẫn ra ngoài cũng như có các biện pháp an toàn khi sử dụng chúng.

Than có tính chất hấp thụ các chất độc vì thế người ta gọi là than hấp thụ hoặc là than hoạt tính có khả năng giữ trên bề mặt các chất khí, chất hơi, chất tan trong dung dịch. Dùng nhiều trong việc máy lọc nước, làm trắng đường, mặt nạ phòng độc…

Than đá không chỉ là sản phẩm dành cho việc phát triển kinh tế, nguyên liệu máy móc và nhà máy, chất đốt… mà còn dùng làm điêu khắc, vẽ tranh mỹ nghệ đó là tác phẩm do những nghệ nhân giỏi nghệ thuật.

Sản xuất điện

Một phần đáng kể than được sử dụng trong sản xuất điện. Điện than được đốt cháy để tạo ra hơi nước chạy tua bin và máy phát điện tạo ra điện.

Luyện kim

Luyện kim (than cốc) là thành phần chính của sản xuất thép. Than chế biến thành than cốc được sử dụng để sản xuất 70% lượng thép trên thế giới. Than cũng được sử dụng rộng rãi trong sản xuất các kim loại khác, bao gồm nhôm và đồng.

Lĩnh vực xây dựng

Than là nguồn năng lượng chính để sản xuất xi măng. Các sản phẩm phụ từ quá trình đốt cháy than như tro bay cũng đóng một vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp xi măng và bê tông và ngành xây dựng nói chung.

Các ngành công nghiệp nhiên liệu và khí đốt

Là kết quả của quá trình đốt nóng và nén than bằng hơi nước, khí gas thu được cho các mục đích sinh hoạt, được sử dụng để thắp sáng nhà ở và nấu nướng. Kết quả của quá trình hóa lỏng than, nhiên liệu tổng hợp được sản xuất, có tính chất tương tự như xăng hoặc nhiên liệu diesel. Hầu hết các dự án khí đốt than đều tập trung ở Hoa Kỳ và Trung Quốc và ở một mức độ thấp hơn là ở Indonesia, Ấn Độ, Úc, Canada và Nam Phi.